Van Franjo Tuđman naar Kapitein Von Trapp

Woensdag 10 augustus 2016

Na een laatste ontbijt in Lobagona namen we de tram naar het centrale busstation van Zagreb. In deze communistische kolos bestelden we onze buskaartjes naar Zadar en dumpten we onze bagage in het bagagedepot. Onze laatste halte in Zagreb was de Mirogoj begraafplaats, ten noorden van de stad. Een wandeling door een rustige, heuvelachtige buurt bracht ons bij misschien wel de mooiste begraafplaats van Europa, die de vergelijking met Père-Lachaise in Parijs makkelijk kon doorstaan. Centrale punt was het graf van Dr. Franjo Tuđman, die de 20e eeuw net niet overleefd had (hij stierf in 1999). Onder een reusachtig zwart blinkende driehoek lag de eerste president van Kroatië in een graf van mausoleumproportie. Pronkstuk van de begraafplaats waren de twee 19e eeuwse galerijen aan beide zijden van de begrafeniskapel met graven en gedenktekens van vele Joegoslavische en Kroatische grootheden. Met opvallend veel Duitse en Joodse namen. Ivich constateerde dat de familie ‘Obitelj’ wel heel nadrukkelijk aanwezig was op het kerkhof. ‘Obitelj’ bleek echter Kroatisch te zijn voor ‘familie’, vandaar dat die naam zo vaak op familiegraven voorkwam…

Bij het ossuarium voor de Kroatische eerste wereldoorlog slachtoffers was het vooral de vraag wie hier nou eigenlijk lagen. Het informatiebord bij het monument wond er geen doekjes om: ‘The Croatian homeguard, not having any knowledge of the contents of the ossuary placed a plaque ‘In memory of the fallen Croatian soldiers in the First World War.’ Om verderop in de tekst te vermelden: ‘Research to date has determined that the tomb contains the remains of 3.300 soldiers of various nationalities (Croats, Hungarians, Austrians, Serbs, Slovenes, Bosnian citizens, Russians, Romanians, Montenegrins and Czechs). As the list is still being compiled, the exact number of soldiers buried there and their nationality are yet to be exactly defined’… De complexe Kroatische geschiedenis van WO I in een notedop. Naast het WO I-monument stond een gedenksteen ter nagedachtenis van de slachtoffers van het Bleiburg-drama, waarbij in 1945 duizenden (overwegend Kroatische) vluchtelingen in het Oostenrijkse grensplaatsje door Joegoslavische partizanen werden afgevoerd. Velen werden meteen zonder proces geëxecuteerd. Dit alles onder toeziend oog van het Britse leger. Een gebeurtenis die wel heel erg deed denken aan Srebrenica. Achter het Bleiburg-monument, uit het zicht van de bezoekers, de graven van de Duitse soldaten uit WO II.

Weer terug bij het busstation was het plotseling Nederlands koud geworden. Eenmaal in de bus naar Zadar begon het zelfs te regenen. We reden door een regenachtig, onbewoond ‘niks aan land’ door centraal Kroatië. Vroeg in de avond kwamen we aan in Zadar. Hiermee voegden we wederom een locatie toe aan onze Soud of Music experience. In 1880 werd hier namelijk Georg Ludwig von Trapp geboren, de latere Kapitein Ritter von Trapp. Na bezoekjes aan Vermont, USA (waar de familie naartoe emigreerde), Salzburg en Triëst (waar in WO I de onderzeeër van de Kapitein lag) waren we nu dus in Zara, zoals de geboorteplaats van de bekendste Oostenrijk-Hongaarse kapitein destijds nog heette. We namen onze intrek in een luxe penthouse met uitzicht op de haven en de oude stad. Hoewel de temperatuur iets aangenamer was dan toen we vertrokken in Zagreb, ging het ook hier in de loop van de avond langdurig regenen. We hopten van overkapping naar overkapping om uiteindelijk in een druk, overdekt restaurant toch nog vis te kunnen eten.