Lucifer in Napels

Donderdag 3 augustus 2017

Via kasteel Miramare, de villa van Maximilian von Habsburg (broer van Franz-Josef en tijdelijk keizer van Mexico), reed onze trein Triëst uit, de oersaaie Po-vlakte in. Vandaag maakten we de grote sprong zuidwaarts. In zeven uur bereisden we bijna 900 kilometer, inclusief twee tussenstops in Padova en Bologna, het Utrecht CS van Italië. Door een zinderend heet landschap, langs Florence en Rome. Naarmate we Napels naderden werd het rumoeriger in onze coupé. Onze buurvrouw had haar mobiel op de luidspreker staan waardoor we haar alsmaar ratelende moeder, als een slecht Italiaans hoorspel, als monotoon achtergrondgeluid moesten ondergaan.

Het was een voorbode voor wat ons te wachten stond. Eenmaal in Napels gingen we met onze zware rugzakken op zoek naar onze B&B Pale Poli in het oude historische centrum. Onder een schroeiende zon, tussen het chaotische verkeer met toeterende auto’s en wild jakkerende scootertjes. Voor een cultuurshock hoefden we niet naar Bombay te gaan. De Via Nazionale ging over in de smalle straatjes van de oude stad. Chinese handelaren sjouwden met grote dozen plastic speelgoed. We moesten we nog steeds opzij voor auto’s, maar die reden inmiddels stapvoets omdat ze er anders niet door kwamen in de steegjes. Overal kleine winkeltjes, Napolitanen met plastic boodschappentassen, druipende was die te drogen hing en backpackende toeristen zoals wij.

Napels, de stad waar alles maar nét goed leek te gaan. Niet voor niets stond er om de paar meter een Maria altaartje waar je een snel kruisje kon slaan. Net toen we de weg door het labyrint aan straatjes kwijt leken te raken, vonden we onze B&B. In één van die smalle steegjes waar de straat nog nat was van de uithangende was. Via een smoezelige ingang liepen we door een muf ruikend halletje met aan het einde, natuurlijk, een schilderij van Maria, verlicht door één enkel hangend peertje. Een trap omhoog leidde naar de deur van de living van de B&B, waar het lekker koel was. Onze kamer bestond uit een vide met twee étages, een kleine oase van rust in de permanente hectiek van de straat. Vanaf ons balkonnetje hadden we een mooie doorkijk op de levendige Via San Biagio dei Librai.

Na een eerste drankje op Piazza San Domenico Maggiore kregen de kinderen wat hen al een tijdje was beloofd: de beste pizza ter wereld! In de drukke Pizzeria Di Matteo dronken we uit plastic bekertjes en aten we onder tl-verlichting dezelfde pizza die Bill Clinton hier ook had gegeten. Sindsdien stond hij breed lachend met een stuk pizza op de menukaart.

Vrijdag 4 augustus 2017

Als volleerd Napolitanen begonnen we de dag met een espresso. In Bar Nilo, waar een kapelletje stond voor de in Napels heilige voetbalgod Diego Maradona. Inclusief een ingelijste haar van Diego als heilig relikwie. Roger was niet de eerste voetbalromanticus die hiervoor naar Bar Nilo was gekomen, getuige de retorische vraag in Italiaans, Duits, Frans en Spaans: ‘Foto gemacht? Und jetzt einen Espresso?’. Daaronder een nadere uitleg. De Duitse versie (inclusief taalfouten overgeschreven): ‘ACHTUNG - Wenn sie das foto machen und dann keunen espresso nehmen, dann konnte ihnen der fotoapparat runtetfallen (und das ware ja wirklich schade)… sie verstehen!’

Na het delen van wat onderlinge voetbalkennis liepen we het historisch centrum uit richting de haven. Op het Nederlandse nieuws hadden we gelezen dat er inmiddels sprake was van een hittegolf in Zuid-Europa, genaamd Jupiter. Daarom wilden we een boot nemen naar Procida, een eilandje voor de kust van Napels. Aangekomen bij de haven stond er echter nergens aangegeven waar de tickets voor de boot konden worden gekocht en waar deze vertrok. Toen we dat eenmaal gevonden hadden, waren we al te laat voor vertrek. Ondanks het typisch Napolitaanse advies van de dame achter de kassa: ‘You are too late but you can always try to jump on the boat’.

Niet getreurd want een half uur later hadden we alsnog ons eerste uitzicht op de Vesuvius vanaf een andere boot. In het haventje van Procida was het een en al vakantie. Toeristen liepen af en aan met koffers en strandspullen. Een rammelend en propvol busje bracht ons over smalle, bochtige straatjes naar de andere kant van het eiland. Daar legden we onze handdoeken neer op het hete vulkanische zand en liepen we tientallen meters de ondiepe zee in. Het grootste deel van de dag brachten we badend door in de baai van Napels.

Weer terug in Napels zagen we een enorme graffiti-tekening van Che Guevarra en Fidel Castro op de muur van de universiteit. Ook in dit gedeelte van het historisch centrum leek het alsof er een was-uithang-instructie door de gemeente was uitgevaardigd, zoveel kleurige textiel hing er uit de huizen. Napels als één collectieve Omo-commercial. Ons dagje aan zee werd bekroond bij Pescheria Azzurra, verlengstuk van de Napolitaanse vismarkt. Het personeel liep er rond op rubberen laarzen, de straat was rommelig en slecht verlicht. Maar de visgerechten waren voortreffelijk. Daar aan dat wiebelende statafeltje was er voor ons die avond geen beter restaurant denkbaar. ’s Nachts werden we nog even wakker gemaakt toen we in onze straat een trompettist door de straat liep die Napolitaanse smartlappen speelde.

Zaterdag 5 augustus 2017

Hoe klein de behuizing ook is van de Napolitaanse bevolking in het historisch centrum, de katholieke kerk zit ruim in haar jasje. Letterlijk, want de kerk bezit de meeste kubieke meters. Telkens als we weer een nieuw godshuis betraden viel ons die scheve verhouding op. Nooit eerder zagen we zó veel gigantische kerken in een gebied van een paar hectaren. Na onze gebruikelijke espresso, tevens ontbijt, begonnen we in de Santa Maria kathedraal, de Duomo. Daar werden de laatste voorbereidingen getroffen voor een bruiloft van de Napolitaanse happy few.

Een paar honderd meter verderop stond de niet minder imposante San Domenico Maggiore kerk. De kolossale Gesu Nuovo kerk, tegenover het Santa Chiara klooster, spande qua afmetingen de kroon. Binnen in al die godshuizen waren beeldhouwers, schilders en andere kunstenaars helemaal los gegaan. Een oneindige hoeveelheid beelden en beschilderingen als stralend uitgangbord voor het katholicisme. In de buurt van een steegje waar honderden kerststallen werden verkocht zagen we een man op zijn balkon door een microfoon Napolitaanse smartlappen zingen, begeleid door een CD-speler. De fooi voor dit Jordanese tafereel kon je achter laten in een mandje dat hij af en toe naar boven trok. Daarna ging Roger naar de barbier van Napels. Van een 74-jarige kapper kreeg hij een knipbeurt, compleet met talkpoeder en eau-de-cologne.

’s Middags gingen we 40 meter ondergronds. We bezochten Napoli Sotterranea, het ingewikkelde tunnelstelsel onder de stad. Tijdens de rondleiding werd ingegaan op de bouw van het aquaduct door de Grieken, 2.400 jaar geleden, ten behoeve van de watervoorziening. Dezelfde tunnels werden in de tweede wereldoorlog gebruikt om te schuilen voor bombardementen. Het laatste stuk van de ondergrondse wandeling was door een smal pad dat zijwaarts belopen moest worden. Om toch nog iets te kunnen zien kregen we brandende kaarsjes mee. In het tweede gedeelte werden we meegenomen naar een aantal gewone huizen waar recentelijk de bouwstructuren van een Romeins theater waren ontdekt. Een jonge Italiaan (die ook Nederlands sprak omdat hij in Amsterdam had gestudeerd) vertelde op een leuke manier hoe de Napolitanen leven op ‘vertical history’. Onder iedere laag van de historische stad ligt een laag van een periode daarvoor.

Zondag 6 augustus 2017

Onze dag begon in de Cappella de Sansevero met de sculptuur van de dode Christus in gewaad, hét pronkstuk van Napels. Deze kapel van de zeer gefortuneerde familie Sansevero uit de 17e eeuw kon volgens ons wedijveren met de Sixtijnse kapel in Rome. Na dit cultuuroffensief namen een Funicolare naar de bovenstad. Een groot verschil met beneden. Geen graffiti en hectiek op straat maar statige herenhuizen zoals we die in Triëst gewend waren. Bij een supermarkt kochten we onze lunch die we in de schaduw van het park van Villa Floridiana tussen duiven en hagedissen opaten bij een klein Romeins colloseumpje. Veel meer konden we ook niet doen bij 43 graden. Even verderop bezochten we de villa, waar we een mooi uitzicht hadden op de baai van Napels.

Weer in de benedenstad bezochten we koffiehuis Gambrinus nabij de Spaanse wijk. Daar zagen we het ongewassen koffiekopje waar Paus Franciscus uit had gedronken als een relikwie in de vitrine staan. Daarnaast het vieze kopje van Angela Merkel, die hier ook was geweest. Op het immense Piazza del Plebiscito wilde Roger even bijkomen van de lange wandeling in de hitte. De portier van de San Francesco di Paola kerk was echter onverbiddelijk en maakte hem wakker. Er mocht niet geslapen worden op de trappen voor de ingang. Om half vijf namen gingen we bij de metrohalte Toledo de zee in. Daar leek het tenminste op, met het moderne blauwe design en de moderne kunst was de Napolitaanse metro omgedoopt tot een diepe oceaan.

De kindjes hadden er al lang geen oog meer voor. Zij wilden opschieten. De hele dag hadden ze al uitgekeken naar de WEURO 2017 finale van de Oranje Leeuwinnen tegen Denemarken. Bij een bar in het historisch centrum was ons gegarandeerd dat de wedstrijd om 17:00 uur op groot scherm zou worden uitgezonden. In een spannende wedstrijd werd het 4-2. En zo werden we in voetbalstad Napels, totaal onverwacht, Europees voetbalkampioen! Vooral Ivich, toch niet de grootste voetbalfan, kon haar vreugdetranen meerdere malen niet bedwingen. Ons verblijf in Napels sloten we in stijl af: met pizza’s bij pizzeria Trianon, in een mooi oud pand (anno 1923) aan de rand van de oude stad.