San Fermin in Pamplona

Donderdag 11 juli 2019

Voor het eerst in onze vakantie zagen we een landschap dat door kon gaan voor ‘Spaans’. We verlieten het groene Baskenland en kwamen aan in de goudgele provincie Navarra. Onze volgende bestemming was het Palacio de Ochovi in het gelijknamige gehucht van 15 huizen en een kerkje. We sliepen in de toren van ons nieuwe paleis uit de zestiende(!) eeuw dat smaakvol was ingericht en vol stond met antieke meubels.

In de ochtend keken we uit over de graanvelden van Ochovi. We bezochten het plaatselijke kerkje en stapten daarna in de auto om naar Pamplona te gaan. Daar was deze gehele week namelijk het beroemde en beruchte San Fermin festival waarbij stieren door de smalle straten worden losgelaten op een menigte waaghalzen. In Nederland hebben we de Zwarte Piet discussie, in Spanje is San Fermin een nationaal twistpunt van traditie versus onnodig dierenleed. Maar buiten het stierenrennen om was het ook gewoon acht dagen feest in de stad. Mede op aanraden van een hele vriendelijke dame van de koffiebar waar we ontbeten, parkeerden we onze auto in Berriozar, een lelijke buitenwijk van de stad.

We kochten daar rode San Fermin-sjaaltjes en namen, geheel in het wit gekleed, een bus naar het centrum. In Pamplona liep iedereen er vandaag zo bij. De wit-rode menigte verzamelde zich bij de San Lorenzo kerk. Daar, in de kapel van San Fermin, sloegen we, voor een goede afloop van ons bezoek, een kruisje bij het beeld van de Heilige San Fermin. Door alle drukte had de kerk iemand aangesteld die om de twee minuten heel hard 'sssst' siste. Op weg naar het stadhuis kwamen we in een optocht terecht in de Calle Mayor. Grote poppen dansten door de straten op middeleeuwse muziek. De rest van de dag brachten we door zoals we dat op zondag in Oeteldonk gewend zijn te doen: van cafeetje naar cafeetje bezagen we de prachtige Baksisch-Spaanse stad.

Aan het einde van de dag liepen we de route die de stieren de volgende dag zouden rennen. Bij het stadhuis woonden we een optochtceremonie bij, waarna we de bus weer instapten op weg naar onze auto. Met uitzicht op de Spaanse velden aten we bij ons paleis in Ochovi een gebraden kippetje.

Vrijdag 12 juli 2019

Om het stierenrennen in Pamplona niet te missen stonden we om zes uur op. Dat was eigenlijk nog laat, want de smalle straten zouden een uur later al vol staan met mensen die de nacht door hadden gefeest. En dat acht dagen lang. Onze bedoeling was om naar de stierenvecht arena te gaan, de eindbestemming van het stierenrennen. Om een plekje te bemachtigen langs de route moesten we om zes uur al klaar staan, was ons verteld. We parkeerden onze auto vlakbij het punt waar de stieren exact om 08:00 uur zouden worden losgelaten. Een uur voor aanvang waren de straten van Pamplona nog steeds toegankelijk. Toen we langs de kant zelfs nog wat plekjes vrij zagen, lieten we ons plan van de arena varen. We nestelden ons tussen de Spanjaarden vlakbij de startplek. Drie kwartier voor aanvang had iedere renner zo zijn eigen rituelen. Sommigen deden rek en strek oefeningen, anderen waren in schietgebedjes verzonken en weer anderen lazen in alle rust een ochtendkrantje.

Iets voor acht uur werd er een gezamenlijk strijdlied aangeheven. Vlak voor het startschot kreeg Ivich het nog aan de stok met een onnozele kerel uit Andalusië die vroeg of hij ‘even vooraan mocht staan’. Die kaas lieten we niet van ons brood eten, waarna hij boos weg beende. Precies om 08:00 uur klonk een enorme knal en werd er een vuurpijl afgeschoten: de poort van de stieren ging open. De volgende minuut probeerden we met onze mobieltjes vast te leggen wat we zagen: mannen die in volle vaart voor de horde stieren uit renden, over elkaar heen tuimelden of zich klein maakten en op de grond gingen liggen. Binnen een paar seconden was de kudde stieren alweer uit zicht en was alles voorbij.

Vlak onder ons op straat werd de schade opgenomen: een renner was onwel geworden en werd met een brancard weggedragen. Een andere ‘held’ was er erger aan toe. Voor hem kwam een ambulance de smalle straat in rijden. Beide ‘slachtoffers’ werden onder luid applaus afgevoerd. Een jongen met een hevige bloedneus die voor ons liep kreeg dat dan weer niet. Tussen jongeren die de nacht hadden doorgefeest vonden we onze weg naar een bakkertje, waar we door een Nederlands sprekende dame koffie kregen geserveerd. Terwijl we terug liepen naar de parkeerplaats zagen we nog een dronken man tegen de boarding aanleunen. Hij had de ochtend nét niet gehaald. Op weg naar onze volgende bestemming kwamen we in een alcoholcontrole van de Spaanse politie terecht. Met zijn San Fermin-sjaaltje nog om zijn nek moest Roger natuurlijk blazen. Het resultaat mocht er volgens de bozige agent wezen: nula, nula!